آزمایشگاه ژنتیک پزشکی دکتر علی بخشی

ساعات کاری: شنبه تا چهارشنبه 8:00 صبح الی 12:30 و 15:00 الی 20:00 پنج شنبه 8:00 صبح الی 12:30 ظهر

آکندروپلازی (Achondroplasia )

آکندروپلازي شايع ترين علت کوتولگي (dwarfism)  در انسان بوده که ناشي از جهش در ژن FGFR3 مي باشد؛  در اين ناهنجاري بخش پروکسيمال دست و پا کوتاه است، سر بزرگ بوده و پيشاني بيرون زده مي باشد. هوش و اميد به زندگي در مبتلايان کاملا طبيعي است.

 

 

دو جهش،  G1138A (حدود 98 درصد) و G1138C  ( 1 تا 2 درصد ) مسئول بيش از 99 درصد موارد آکوندروپلازي هستند. بروز آکوندروپلازي، 1 در 40000 تا 1 در 15000 تولد زنده است و همه نژادها را درگير مي کند. جهش هاي FGFR3   مرتبط با آکوندروپلازي ، جهش هاي «کسب عملکرد» مي باشند که سبب فعال شدن  FGFR3  شده که به طور نامتناسبي تکثير کندروسيت ها در داخل صفحه رشد را مهار مي کند و در نتيجه سبب کوتاه شدن استخوان هاي دراز و نيز تمايز غير طبيعي استخوان هاي ديگر مي شود.

 

 

گوانين 1138 در ژن FGFR3 ، يکي از جهش پذيرترين نوکلئوتيدهاي شناسايي شده در ژن هاي انساني است. جهش اين نوکلئوتيد، مسئول تقريباً 100 درصد موارد آکوندروپلازي مي باشد؛ بيش از 80 تا 90درصد بيماران، واجد جهش جديد هستند  يعني از قبل بيماري در خانواده گزارش نشده است . جهش هاي جديد گوانين 1138 در FGFR3 منحصراً در رده زاينده پدر رخ مي دهند و با افزايش سن پدر (بالاي 35 سال) ، فراواني آنها زياد مي شود.

 

 

نحوه توارث

اين ناهنجاري نوعي اختلال اتوزومي غالب است که در والدين طبيعي داراي فرزند مبتلا، خطر ابتلاي فرزندان بعدي آن ها بسيار کم است. در مواردي که يکي از زوجين مبتلا به آکوندروپلازي باشد ، خطر تکرار در هر فرزند 50 درصد است. در صورتيکه زوجين هر دو مبتلا به آکوندروپلازي باشند احتمال تولد فرزند طبيعي در هر بارداري 25 درصد و فرزند مبتلا 75 درصد مي باشد.

 

 

تشخيص پيش از تولد

بهترين زمان تشخيص پيش از تولد در هفته يازدهم بارداري با نمونه برداري از پرزهاي جنيني (CVS ) مي باشد. اما انجام PND مشروط به اين مي باشد که جهش در افراد مبتلاي فاميل از قبل تعيين شده باشد. جوابدهي آزمايشات بررسي جهش شايع آکوندروپلازي در آزمايشگاه ژنتيک پزشکي دکتر علي بخشي يک هفته و در موارد تشخيص پيش از تولد 10 الي 14 روزه ميباشد.